Archiwa
Światła obrysowe mają duże znaczenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Są one szczególnie ważne w przypadku pojazdów użytkowych, przyczep i samochodów dostawczych. Ich głównym zadaniem jest czytelne wyznaczenie wymiarów i obecności pojazdu, zwłaszcza w warunkach ograniczonej widoczności. Do czego służą światła pozycyjne, jakie mają znaczenie praktyczne i prawne, jakie różnice występują między tradycyjnymi żarówkami a LED-ami i jak dobrać odpowiednie rozwiązania?

W najprostszym ujęciu światła obrysowe (czasami nazywane „obrysówkami”) to sygnalizatory montowane na krawędziach nadwozia pojazdu. Mogą znaleźć się z przodu, tyłu lub po bokach. Służą przede wszystkim do widocznego zaznaczenia konturów pojazdu dla innych użytkowników ruchu. Warto pamiętać, że ich rola nie ogranicza się jedynie do estetyki – poprawiają one widoczność długości i szerokości pojazdu, co ma krytyczne znaczenie przy oświetleniu ograniczonym np. przez warunki pogodowe. W praktyce światło obrysowe emituje stały, rozpoznawalny punkt świetlny informujący o obecności i rozmiarach pojazdu.

Czym różnią się światła pozycyjne od światła obrysowego? W polskim nazewnictwie te dwa pojęcia bywają używane zamiennie. Można jednak wskazać subtelne różnice w ich funkcjonalności i zastosowaniu. Światła pozycyjne zaznaczają pozycję i kontur pojazdu głównie z tyłu i z przodu. Kiedy używamy świateł pozycyjnych? Ich podstawowym celem jest pokazanie, że pojazd stoi lub się porusza; według prawa powinny być widoczne z 300 metrów. Aktualnie polskie przepisy narzucają obowiązek włączania świateł pozycyjnych zawsze wtedy, gdy włączone są światła mijania. Ponadto należy używać ich podczas holowania w słabej widoczności, a przy braku świateł awaryjnych – włączyć je w przypadku awarii lub wypadku. Do czego natomiast służą światła obrysowe? Ich zadaniem jest bardziej szczegółowe określenie boków i wymiarów pojazdu. Są stosowane zwłaszcza przy powiększonych gabarytach – mowa o przyczepach, naczepach czy samochodach dostawczych. Przy odpowiednio dobranych światłach obydwa systemy współpracują, by stworzyć czytelny „kontur świetlny” pojazdu i zapewnić widoczność w każdych warunkach.

Podstawowym zastosowaniem świateł pozycyjnych jest sygnalizacja obecności pojazdu na drodze. Są one nieco łagodniejsze niż światła mijania i drogowe, przez co są odpowiednie do używania w warunkach niskiej widoczności. Kiedy więc używamy świateł pozycyjnych? Oto niektóre sytuacje, w których należy je włączyć:
- postój na drodze poza obszarem zabudowanym – np. na poboczu, po zmroku;
- w warunkach ograniczonej widoczności, gdy nie jest konieczne użycie świateł mijania;
- jako część systemu oświetlenia pojazdu podczas przejazdu w kolumnie lub postoju na poboczu.
Poprawne użycie tych świateł oznacza przede wszystkim znaczne zmniejszenie ryzyka kolizji. Sylwetka pojazdu staje się dzięki nim o wiele czytelniejsza, co pozwala uniknąć wielu niebezpiecznych sytuacji.

Tradycyjne instalacje wykorzystujących żarówki świateł pozycyjnych są stosunkowo tanie i łatwe do wymiany, ale mają krótszą żywotność i niższą wydajność świetlną. To sprawia, że już od dłuższego czasu na popularności stale zyskują rozwiązania LED. W ostatnich latach standardem staje się światło obrysowe LED i całe moduły. Światła obrysowe LED i lampki obrysowe LED oferują kilka przewag:
- większa trwałość i odporność na wibracje;
- niższe zużycie energii;
- lepsza widoczność przy mniejszym poborze mocy;
- większa możliwość aranżacji kształtu świecenia (np. punktowe, liniowe).
Wśród wad można wymienić natomiast wyższy koszt zakupu i potencjalne komplikacje przy naprawie – często wymagana jest wymiana całego modułu zamiast tylko pojedynczej żarówki. W wielu przypadkach jednak korzyści z zakresu bezpieczeństwa i trwałości znacznie przeważają nad tymi minusami.

Poprawne rozmieszczenie oświetlenia obrysowego to podstawa. Światła obrysowe przednie mają zazwyczaj odcień biały lub bursztynowy i są umieszczane w przednich narożnikach pojazdu. Światła obrysowe tylne są natomiast czerwone, podobnie jak światła stopu, i informują o tylnej krawędzi. Światła obrysowe boczne stanowią za to dodatkową linię punktów świetlnych po bokach nadwozia, które zaznaczają szerokość i długość.
Przy niektórych przyczepach i naczepach regulacje drogowe określają wymóg, by montować światła obrysowe boczne – przepisy nakazują stosowanie takiego oświetlenia przy pojazdach i przyczepach o szerokości ponad 2,1 m i długości ponad 6 m. Światła obrysowe w samochodzie osobowym występują rzadziej, ponieważ zwykle nie są wymagane prawnie. Można jednak spotkać się z nimi w autach takich jak SUV-y czy kampery, gdzie ich zadaniem jest poprawa widoczności konturów.

Prawo drogowe i normy homologacyjne szczegółowo określają wymogi dotyczące oświetlenia pojazdów. W Polsce i w UE obowiązują przepisy, które określają, jakie kategorie pojazdów muszą być wyposażone w obrysówki, a także jakie mają być ich kolory, rozmieszczenie i parametry świetlne. Najważniejszą kwestią są tutaj wymiary pojazdu. Światła obrysowe do przyczepki są wymagane wtedy, gdy łączna długość pojazdu razem z przyczepą przekracza wspomniane już 6 metrów, a szerokość jest większa niż 2,1 metra. Co ważne, obrysówki do przyczepki nie mogą być montowane, jeśli jej szerokość to mniej niż 1,8 m. Pomiędzy 1,8 m a 2,1 m szerokości ich montaż jest opcjonalny.
Przepisy określają także sposób i miejsce montażu dla obrysówek. Gdzie powinny znaleźć się światła obrysowe tylne czy boczne światła obrysowe przyczepy? Należy montować je symetrycznie, jak najdalej na zewnątrz od głównej bryły pojazdu – jednak bez przekraczania odległości 40 cm od najbardziej wysuniętej krawędzi. Chcąc zamontować światło obrysowe LED, zawsze warto zapoznać się z aktualnymi regulacjami, by uniknąć mandatu i zapewnić zgodność z homologacją. Należy także pamiętać, że przepisy mogą się różnić przy jeździe w innych krajach, zwłaszcza poza Unią Europejską, co wymaga dodatkowego przygotowania w przypadku floty wykonującej międzynarodowe trasy.

Przy transporcie ładunków zawsze warto postawić na światła obrysowe do przyczepki. Obrysówki do przyczepki muszą być widoczne z lewej i prawej strony, a także z tyłu. Przyczepka bez widocznego obrysowania stanowi zagrożenie w ruchu drogowym. Jak je zamontować? Montaż powinien uwzględniać m.in. poziom kufra, układ osi i ładunek (nie może on zasłaniać świateł). W praktyce najlepiej jest stosować lampy obrysowe ledowe lub klasyczne moduły o dobrej homologacji, które zapewnią stałą i równomierną widoczność.
Lampa obrysowa – jak wybrać odpowiedni produkt?
Zapraszamy do kontaktu z Horpol – oferujemy zarówno pojedyncze światła obrysowe, jak i rozbudowane moduły LED. Przy wyborze warto kierować się kwestiami takimi jak homologacja i zgodność z przepisami, a także parametry świetlne, takie jak jasność czy kąt emisji. Do tego warto zweryfikować odporność na warunki atmosferyczne (ocena w skali IP). Należy ponadto wziąć pod uwagę prostotę montażu i dostępność części zamiennych. Chcąc postawić na niskie zużycie energii i długą żywotność, najlepiej wybrać lampy obrysowe ledowe. Przy starszych pojazdach mogą wystarczyć żarówkowe światła pozycyjne.

Montaż świateł obrysowych daje wymierne korzyści, zwłaszcza z perspektywy bezpieczeństwa drogowego. To m.in. lepsza widoczność sylwetki pojazdu – kierowca jadący z naprzeciwka lub z boku ma dzięki temu możliwość szybszej oceny rozmiaru i kształtu pojazdu. Oprócz tego warto zwrócić uwagę na zmniejszenie ryzyka kolizji bocznych i tylnych, zwłaszcza przy manewrach, włączaniu się do ruchu i w warunkach ograniczonego oświetlenia. Światła rozmieszczone w narożnikach pomagają także innym kierowcom oszacować, ile miejsca pozostaje na drodze. Wszystko to sprowadza się do lepszej widoczności, a co za tym idzie – większego bezpieczeństwa podczas jazdy, w szczególności przy transporcie dużych ładunków.
Montaż i konserwacja – wskazówki
Aby światła obrysowe działały efektywnie i poprawnie spełniały swoją funkcję, potrzebna jest właściwa instalacja i regularna konserwacja. O czym pamiętać? Jedną z najważniejszych kwestii jest izolacja przed wilgocią – należy systematycznie sprawdzać połączenia elektryczne i uszczelki. W trasie potrzebne jest ponadto upewnienie się, że żadne ładunki nie zasłaniają świateł. Klosze lamp powinny być regularnie czyszczone z błota, soli drogowej i innych zabrudzeń. Warto pamiętać, że uszkodzone lub zasłonięte obrysówki nie spełnią swojej funkcji – lepiej wymienić je od razu niż ryzykować.
Przy zakupie warto wybierać sprawdzone produkty z jasną homologacją. Profesjonalne rozwiązania LED to trwałość, widoczność i oszczędność energii w jednym. Jeśli szukasz szerokiego wyboru modułów i lamp obrysowych, zapraszamy do zapoznania się z ofertą Horpol i składania zamówień przez kontakt mailowy lub telefoniczny.
