Archiwa
Prawidłowe oświetlenie lawety to jeden z najważniejszych elementów wyposażenia każdego zestawu transportowego. To od jakości, rozmieszczenia i doboru lamp zależy zarówno bezpieczeństwo jazdy, jak i zgodność z przepisami. W przypadku lawet – szczególnie tych wykorzystywanych do transportu pojazdów, maszyn czy sprzętu specjalistycznego – układ oświetlenia musi działać niezawodnie w każdej sytuacji, niezależnie od warunków pogodowych, pory dnia i obciążenia. Dowiedz się, jakie lampy do lawety są niezbędne, czym kierować się przy wyborze oraz o czym pamiętać podczas montażu.
Współczesne lawety korzystają z szerokiej gamy źródeł światła, z których każde pełni ściśle określoną funkcję. Podstawę stanowią lampy tylne do lawety, odpowiedzialne za światła pozycyjne, kierunkowskazy, światło stop i oświetlenie tablicy rejestracyjnej. To kluczowy zestaw – odpowiada za przekazywanie sygnałów kierowcom jadącym z tyłu, umożliwiając im właściwą ocenę sytuacji na drodze. W tej grupie dominują obecnie światła LED, charakteryzujące się długą żywotnością i odpornością na wstrząsy.
Istotnym elementem zestawu są światła obrysowe, które wyznaczają gabaryty lawety i ułatwiają ocenę jej szerokości oraz długości po zmroku. W większych zabudowach stosuje się zarówno obrysówki boczne, jak i umieszczone na wysięgnikach światła przednie i tylne. Ich zadaniem jest poprawa widoczności zestawu z różnych kierunków, co ma szczególne znaczenie podczas pracy nocą lub w warunkach ograniczonej przejrzystości powietrza.
W lawetach o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 750 kg obowiązkowe są także światła cofania, które ułatwiają manewry i informują innych kierowców o wykonywanych czynnościach. W praktyce stosuje się również lampy robocze – to mocne, ukierunkowane źródła światła, które oświetlają najazdy, platformę lub teren wokół lawety.
Coraz częściej używane są lampy do lawety LED pełniące funkcję świateł dziennych, świateł przeciwmgielnych lub sygnałów dodatkowych stosowanych w pojazdach pomocy drogowej. Wszystkie te elementy tworzą kompletny, spójnie działający układ, zapewniający maksymalną widoczność i bezpieczeństwo nawet w najbardziej wymagających warunkach
Laweta, nawet gdy przewozi pojazd wyposażony we własne światła, traktowana jest jako odrębna jednostka i musi być widoczna w każdych warunkach. To właśnie z tego powodu lampy do lawet mają fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa na drodze. Odpowiedni strumień i barwa światła gwarantują, że sygnały wysyłane przez kierowcę są jednoznaczne dla innych użytkowników ruchu – dotyczy to zwłaszcza światła stop, kierunkowskazów i świateł pozycyjnych.
W sytuacjach awaryjnych, na autostradach czy drogach ekspresowych, laweta często pracuje w otoczeniu intensywnego ruchu. Zbyt słabe, uszkodzone lub niepoprawnie dobrane lampy zwiększają ryzyko kolizji, ograniczając czas reakcji innych kierowców. Z tego względu nowoczesne lampy LED-owe do lawety są obecnie standardem – ich konstrukcja jest odporna na drgania, a światło pozostaje stabilne nawet wtedy, gdy przyczepa pokonuje nierówne nawierzchnie lub przewozi ciężki ładunek. Wysoka kultura pracy oświetlenia poprawia również komfort manewrowania zestawem, szczególnie po zmroku lub na słabo oświetlonych placach manewrowych.
Wybór odpowiedniego zestawu oświetleniowego powinien zaczynać się od analizy konstrukcji lawety: jej szerokości, długości, przeznaczenia i przewidywanego obciążenia. W przypadku małych, lekkich przyczep wystarczą standardowe lampy zespolone, natomiast duże lawety przeznaczone do intensywnej pracy wymagają bardziej rozbudowanego zestawu, obejmującego światła: obrysowe, boczne pozycyjne i mocne lampy cofania.
Należy zwrócić uwagę na rodzaj zastosowanych źródeł światła. W nowoczesnych flotach dominują lampy do lawety LED, które pracują długo i bezobsługowo, a jednocześnie gwarantują szybki zapłon i równomierny strumień światła. Warto wybierać produkty o klasie szczelności minimum IP 65, a w przypadku eksploatacji w trudnych warunkach – IP 68, co zapewnia ochronę przed wodą, pyłem i błotem wyrzucanym spod kół.
Istotne jest także zachowanie kompatybilności z instalacją elektryczną zestawu. Większość lamp LED jest dostosowana zarówno do instalacji 12 V, jak i 24 V, co pozwala stosować je w lawetach holowanych przez samochody osobowe i dostawcze. Przy wyborze oświetlenia do lawety warto zwrócić uwagę na długość przewodów, typ złącza oraz możliwość montażu w określonym miejscu konstrukcji. Na rynku dostępne są modele wpuszczane, przykręcane lub zintegrowane z ramą, a właściwe dopasowanie znacznie przyspiesza instalację i poprawia estetykę finalnego montażu. Duże znaczenie ma także energooszczędność, a dla osób dbających o renomę firmy – również design lamp.
Obowiązujące przepisy dotyczące oświetlenia lawety określają, jakie lampy muszą się znaleźć na każdej przyczepie. Zgodnie z nimi pojazd tego typu powinien posiadać:
- tylne światła pozycyjne,
- światła stop,
- kierunkowskazy,
- światła awaryjne,
- oświetlenie tablicy rejestracyjnej,
- lampy przeciwmgłowe tylne,
- odblaski tylne (trójkąty),
- odblaski przednie i boczne.
Regulacje szczegółowe uzależniają jednak zakres wyposażenia od gabarytów lawety. Jeśli szerokość przyczepy przekracza 1,6 m, wymaga się zastosowania przednich świateł pozycyjnych, które wyznaczają skrajne punkty pojazdu widoczne dla nadjeżdżających z przeciwka. W przypadku przyczep o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 750 kg obowiązkowe staje się z kolei światło cofania, niezwykle istotne przy manewrowaniu na placach załadunkowych, parkingach i drogach o ograniczonej widoczności. Z kolei przy długości przekraczającej 6 m ustawodawca nakazuje stosowanie bocznych świateł pozycyjnych, które umożliwiają innym kierowcom ocenę długości zestawu, szczególnie po zmroku.
Dodatkowe wymagania dotyczą również przyczep o szerokości powyżej 2,1 m – w takich przypadkach stosowanie przednich i tylnych świateł obrysowych staje się obowiązkowe. Niezależnie od konfiguracji wszystkie lampy muszą posiadać homologację, odpowiedni układ optyczny oraz być rozmieszczone tak, aby ich światło było widoczne z wymaganej odległości. Prawidłowo zaprojektowane oświetlenie do lawety nie tylko spełnia normy, ale przede wszystkim zwiększa bezpieczeństwo pracy i transportu.
Pamiętanie o tych zasadach jest szczególnie ważne dla osób modernizujących starsze lawety lub wymieniających tradycyjne lampy na nowoczesne lampy do lawety LED. Zastosowanie lamp przeznaczonych wyłącznie do użytku poza drogami publicznymi grozi mandatem i może skutkować zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego pojazdu ciągnącego.
Jednym z najczęściej popełnianych błędów jest łączenie lamp różnego typu. Chodzi tutaj o sytuacje, w których właściciel decyduje się na zastosowanie jednocześnie zestawu LED z klasycznymi lampami żarówkowymi. Różnice w poborze prądu mogą powodować zakłócenia pracy kierunkowskazów lub błędy wykrywane przez komputer pojazdu. Problematyczne bywają również:
- nieprawidłowe połączenia elektryczne,
- stosowanie nieodpowiednich złączy,
- brak odpowiedniego uszczelnienia przewodów.
Instalacja narażona na wilgoć szybko ulega korozji, co prowadzi do awarii i nagłych przerw w działaniu oświetlenia.
Kolejnym błędem jest nieprawidłowe rozmieszczenie lamp. Zbyt nisko zamontowane światła pozycyjne mogą stać się niewidoczne przy dużym obciążeniu lawety, natomiast nieoptymalny montaż obrysówek powoduje, że ich sygnał jest częściowo zasłonięty przez elementy konstrukcyjne. Często pomijane są również wymagania dotyczące odległości między lampami, ich wysokości nad ziemią czy symetrycznego rozmieszczenia. To drobne szczegóły, ale mają wpływ zarówno na bezpieczeństwo, jak i na zgodność z przepisami.
Oświetlenie projektowane z myślą o lawetach – gdzie znaleźć takie produkty?
Horpol od lat specjalizuje się w projektowaniu i produkcji zaawansowanych systemów oświetlenia dla branży transportowej. Oferuje zarówno kompletne zestawy lamp zespolonych, jak i moduły obrysowe, kierunkowskazy, światła cofania czy lampy robocze przeznaczone do pracy w trudnych warunkach. Dzięki temu możliwe jest stworzenie konfiguracji, która spełnia wymagania techniczne każdej lawety – od lekkich przyczep po pojazdy przeznaczone do pracy całodobowej.
Producent zapewnia również pełne wsparcie techniczne. Na etapie doboru komponentów specjaliści analizują wymiary lawety, sposób jej eksploatacji i rodzaj instalacji, proponując rozwiązania optymalne zarówno pod względem trwałości, jak i bezpieczeństwa. To szczególnie cenne wsparcie dla firm zajmujących się transportem pojazdów, pomocy drogowej oraz flot, które wymagają jednolitego, niezawodnego i długotrwałego zestawu lamp. W rezultacie użytkownicy otrzymują oświetlenie do lawety, które spełnia normy, pracuje stabilnie i zapewnia najwyższy poziom widoczności w każdych warunkach.
